Créese que o Concello de Pontedeva existe dende tempos inmemoriais. A falta de documentación escrita débese, en parte, á destrución do arquivo orixinal durante as guerras carlistas, cando as faccións de Salinas e Farrapeiro operaban nesta zona fronteiriza e tiñan o seu cuartel en Castro Leboreiro.
O único documento conservado escrito en galego é unha carta dirixida ao rei, asinada por Pedro de Cima de Vila. O orixinal atópase no Museo de Pontevedra, e unha copia deste importante documento será exposta proximamente no Concello de Pontedeva.
O topónimo de Pontedeva parece derivar de “ponte sobre o río Deva”. Outros suxiren que o nome podería ter evolucionado de “ponte de Eva”, en referencia a unha persoa que financiou a construción de unha das pontes que hoxe cruzan o río Deva.
Existen evidencias de que estas terras estaban habitadas antes da chegada dos romanos. Proba das culturas prerromanas son os castros situados en Valiño e A Senra. Tamén se pensa que unha vía romana podería ter pasado pola zona, favorecendo a posterior ocupación.
Na época medieval, o marqués de Malpica era o encargado de impartir xustiza e cobrar impostos, xa que estas terras pertencían ao seu señorío, baixo a xurisdición de Milmanda. Posteriormente, desde 1820, formou parte do partido xudicial de Celanova. En 1965, foi incorporado ao partido xudicial de Ourense, e en 1988, pasou a formar parte do de Ribadavia.
O concello tamén sufriu as consecuencias da emigración na segunda metade do século XX, o que contribuíu ao avellentamento da poboación.
A historia recente de Pontedeva mostra un concello en constante evolución e desenvolvemento. Un exemplo destacado é a construción do polígono industrial de Trado, que xa alberga numerosas empresas e se está expandindo coa incorporación de 150.000 m² adicionais de parcelas. Ademais, están a levarse a cabo importantes proxectos como a construción dun centro médico, o acondicionamento das beirarrúas, un xeriátrico e un velorio, que foi inaugurado en 2011.
Todo isto indica que Pontedeva está atravesando un período de crecemento e modernización, cunha historia recente en plena transformación cara a un futuro prometedor.
Carta Antiga
A primeira carta redactada en galego en representación dos veciños de Pontedeva foi escrita por Don Pedro de Cima de Vila en 1805. Esta carta é notable por estar escrita en galego e dirixida a Su Maxestade o Rei, na que expresan o seu descontento cun imposto elevado sobre a venda ou o consumo propio do viño. O orixinal da carta está exposto no Museo de Pontevedra, e unha copia pode ser examinada na Casa do Concello en Pontedeva.
